Czy twój dach jest odpowiedni, by zamontować na nim panele fotowoltaiczne?

Pierwszą myślą, jaka może przyjść Ci do głowy jest „Cóż, mam wystarczająco dużą powierzchnię dachu, jestem gotowy, by zamontować swoją instalację fotowoltaiczną”. Niestety, gdybyśmy tylko myśleli o systemie fotowoltaicznym w ten sposób, mogłoby to doprowadzić do nieszczęścia.

Czy istnieje dach idealny?

Dach „idealny” jest rzadkością. Produkcja prądu z energii słonecznej to proces nadal stosunkowo młody, dlatego zarówno inwestorzy jak i firmy budowlane wciąż decydują się na tradycyjne konstrukcje dachów. Jednak systemy fotowoltaiczne są coraz bardziej powszechne (i będzie ich coraz więcej każdego roku!), dlatego prawdopodobnie już niedługo w większości to dachy będą konstruowane specjalnie pod montaż paneli, a nieodwrotnie.

Jakie są najważniejsze czynniki, które należy wziąć pod uwagę, przed montażem instalacji?

• ORIENTACJA DACHU

Na stronach internetowych z wykorzystaniem mapy oraz zdjęć z satelity, możesz sprawdzić dokładny kierunek, w którym zorientowany jest Twój dach.

Bardzo ważny jest region, w którym znajduje się nasze domostwo. Dla przykładu, w Ameryce Północnej, dachy skierowane na południe (180 stopni) są idealne, ponieważ moduły ułożone na takich połaciach będą wytwarzać energię przez cały dzień. Mimo tego, że większa ilość prądu zostanie wyprodukowana z ogniw ułożonych na połaci południowej (wydajność paneli ułożonych na wschód/ zachód będzie około 10-20% niższa), moduły ułożone na połaciach zachodnich produkują najwięcej prądu po południu, kiedy zazwyczaj zapotrzebowanie energii w naszych domach jest największe.

Jednak ukierunkowanie dachu tylko na zachód stanowi poważny problem – nie otrzyma on wystarczająco dużo energii w godzinach porannych. By wykorzystać powierzchnię skierowaną na zachód jak i wschód, można zainstalować panele na obu stronach, maksymalizując w ten sposób produkcję energii.

Optymalne nasłonecznienie wraz z “wędrówką” słońca?

Wschodnia połać dachu jest znacznie silniej nasłoneczniona o poranku co skutkuje bardzo wczesnym i nagłym przyrostem mocy. Wieczorem natomiast połać zachodnia znacznie dłużej pracuje z dużą mocą. W przypadku, gdy instalacja skierowana jest na południe, mocą dysponujemy w mniejszym zakresie czasu, instalacja włącza się później i łagodniej, wyłącza natomiast wcześniej i łagodniej. Natomiast w godzinach około południowych system ułożony na dachu południowym gwarantuje nam dostarczenie większych mocy niż te skierowane za wschód czy zachód. Dlatego przyjęło się, że najbardziej optymalnym kierunkiem jest właśnie południowy.

Ciekawostka: na półkuli południowej jest odwrotnie – panele słoneczne montuje się na stronie północnej.

• KĄT NACHYLENIA DACHU

Gdy warunki techniczne na to pozwalają, instalacje fotowoltaiczne zazwyczaj ustawiane będą pod kątem 20-30 stopni na południu Polski oraz 25-35 stopni na północy. Przy takim pochyleniu, ilość produkowanej energii będzie optymalna (i tak będziemy montować na gruncie). Jeśli dach budynku nie ma odpowiedniego kąta pochylenia, za pomocą konstrukcji wsporczej można dostosować kąt instalacji, by dążyć do odpowiedniego ustawienia dla danej szerokości geograficznej. Dopuszczalne jest jednak w praktyce, by nie korygować pochylenia, jeśli zawiera się ono w granicach 15 – 60 stopni oraz przy odchyleniu od południa +/- 45 stopni, gdyż nie jest to uzasadnione technicznie i ekonomicznie. Korzyści finansowe uzyskane z zwiększonego uzysku energii z nawiązką zostaną zniwelowane zwiększonymi nakładami na montaż oraz konstrukcję wsporczą.

• POWIERZCHNIA DACHU

Typowa instalacja montowana w Polsce posiada moc 5 kW. W zależności o rodzaju i mocy paneli, składa się na nią np. 16 paneli o mocy 315W każdy. Powierzchnia takiego pojedynczego panelu wynosi około 1,65m2, więc do całej instalacji potrzebować będziemy powierzchni dachu wynoszącą około 26,4m2. Panele montować można w orientacji pionowej oraz poziomej, natomiast należy pamiętać, że mają one stały wymiar (i trzeba je na dachu odpowiednio rozmieścić).

• WIEK KONSTRUKCJI

Przed zamontowaniem instalacji fotowoltaicznej należy zastanowić się, jaki jest wiek dachu i czy nie należałoby wykonać jego remontu. Dlaczego? Większość instalacji fotowoltaicznych oferowanych jest z gwarancją na okres około 25 lat (tyle samo, co większość powierzchni dachowych).

Zastanów się, czy po kilku latach od zamontowania systemu fotowoltaicznego na Twoim dachu, nie będzie wymagał on remontu. Sprawdź wiek istniejącej konstrukcji, by w przyszłości móc zaoszczędzić czas oraz pieniądze.

• ZACIENIENIE

System fotowoltaiczny nie będzie w pełni sprawny, jeśli nasz dom postawiony jest na zacienionej działce. Już przez niewielki cień, np. od słupa energetycznego, może okazać się, że nasza instalacja pracuje mniej wydajnie! Na temat zacienienia pisaliśmy już obszerny artykuł, do którego Was odsyłamy – Jak cień padający na panele fotowoltaiczne wpływa na wydajność instalacji?

• RODZAJ POKRYCIA DACHOWEGO

Panele fotowoltaiczne można zamontować na większości rodzajów pokrycia, natomiast przy różnych materiałach oraz konstrukcjach, przełożyć się to może na ilość pracy przy montowaniu oraz nakłady finansowe.

Jednym z najbardziej popularnych pokryć dachu jest pokrycie kompozytowe. Takie dachy zawierają włókno szklane lub celulozę, których elastyczność i trwałość sprawia, że jest to jedno z najlepszych rozwiązań jeśli chodzi o sam montaż. Na różnych pokryciach dachowych montujemy inaczej – dla przykładu dla pokryć z blachy moduły montuje się na zatrzask. Dodatkowo, promienie słońca, które nie trafiają bezpośrednio na ogniwa, odbijają się od dachu tworząc izolację. Jeśli chodzi o dachówki natomiast, mogą być wykonane z różnych materiałów i dla przykładu, montowanie paneli na dachówce glinianej może być droższe od tego na dachówce betonowej.

Jeśli chodzi o dachy płaskie – najczęściej spotykanym wykończeniem jest pokrycie bitumiczne i żwirek. Na takim dachu panele montujemy na specjalnym stelażu, by zapewnić odpowiednie pochylenie, co stanowi oczywiście dodatkowy koszt.

Podsumowując

Przy dobieraniu instalacji fotowoltaicznej pod swoje potrzeby nie tylko wielkość dachu ma znaczenie. Orientacja, wiek dachu, zacienienie oraz rodzaj pokrycia dachowego odgrywają również bardzo dużą rolę. Jeśli zastanawiasz się nad zamontowaniem swojej własnej elektrowni słonecznej, umów się ze specjalistą, który oceni Twój dach oraz pomoże dobrać odpowiednie, indywidualne rozwiązanie.